Vanaf vandaag vertonen alle bioscopen in Nederland voorafgaand aan films voor kinderen, het animatiefilmpje Voorlezen maakt je leuker. Dit filmpje, gemaakt door Loes Riphagen en Jan Paul Schutten en ingesproken door Alain Clark, laat op humoristische wijze zien dat voorlezen je leert kijken door de ogen van een ander. Hiermee wil de Leescoalitie benadrukken dat voorlezen niet alleen gezellig is, maar kinderen vooral ook verrijkt. Aanleiding voor het animatiefilmpje zijn De Nationale Voorleesdagen die op woensdag 24 januari voor de 15e keer van start gaan.
‘Hoe is het om klein te zijn?’, ‘Hoe is het om groot te zijn?’, ‘Hoe is het om ziek te zijn?’, ‘Of straatarm?’ Prentenboeken leren kinderen om zich dit soort situaties in te beelden. Voor peuters en kleuters is het soms nog heel lastig om zich te verplaatsen in een ander. Zij kunnen zich nog niet zo goed voorstellen dat andere mensen er ook andere gevoelens, gedachten en ervaringen op nahouden. Voorlezen lijkt kinderen te helpen om deze cognitieve vaardigheid te ontwikkelen.
Waarom helpt voorlezen?
Prentenboeken zitten vol met sociaal complexe situaties. Soms weet je als lezer meer dan de personages, of heeft één van de personages informatie die de anderen niet hebben. Personages vermommen of verstoppen zich, leiden elkaar om de tuin, en hebben misverstanden. Al dit soort situaties dagen kinderen uit om een onderscheid te maken tussen hun éigen percepties, intenties, overtuigingen en gevoelens, en die van anderen. Prentenboeken zitten boordevol taal die verwijst naar wat personages denken, voelen, wensen of vinden. Vermoedelijk leent voorlezen zich daarom goed voor het oefenen van inlevingsvermogen.
De rol van de ouder
Niet alleen de inhoud van prentenboeken, maar ook de gesprekken die ouders en kinderen tijdens het voorlezen hebben, zijn stimulerend. Het voorleesmoment leent zich namelijk goed voor het voeren van sociale gesprekken; ouders praten tijdens het voorlezen veel vaker over wat er in iemands hoofd omgaat dan op andere momenten gedurende de dag. Ook dat helpt.
En daarna?
Ook op latere leeftijd kan (voor)lezen een steentje bijdragen aan begrip voor anderen. Kinderen die tijdens het lezen in aanraking komen met personages die behoren tot een ‘andere’ culturele of sociale groep, gaan positiever over deze groep denken. En zelfs een fantasieverhaal zoals Harry Potter kan de vooroordelen van kinderen verminderen. Boeken laten kinderen in contact komen met mensen die ze in het dagelijks leven misschien wel nooit zouden tegenkomen, en leren ze zo om de wereld door andermans ogen te bekijken.
Meer lezen?
Leesmonitor – Het Magazine (2017). Wat beweegt het boek? Over de opbrengsten van lezen, Amsterdam: Stichting Lezen.
Stichting Lezen (2017). Wat doet het boek: een onderzoek naar de opbrengsten van lezen, Amsterdam: Stichting Lezen.
Bekijk het filmpje hier.